چاپ کتاب طراحی مراکز درمانی آموزشی دیابت
چاپ کتاب طراحی مراکز درمانی آموزشی دیابت
نویسنده کسری امیری
سرشناسه : امیری، کسری، ۱۳۷۴-
عنوان و نام پديدآور : طراحی مراکز درمانی آموزشی دیابت/ تالیف كسری امیری، حسن اصانلو.
مشخصات نشر : تهران: تفکر آینده‌ساز ، ۱۳۹۸.
مشخصات ظاهری : ۱۲۷ص. : مصور.
شابک : ۳۸۰۰۰۰ریال : 978-622-96249-6-8
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : بیمارستانها — بخش دیابت — طراحی و ساخت
موضوع : Hospitals — Diabete services — Design and construction
موضوع : بیمارستانها — بخش‌ها — طراحی و ساخت
موضوع : Hospital wards — Design and construction
شناسه افزوده : اصانلو، حسن، ۱۳۳۸ -
رده بندی کنگره : RC۶۶۰/۷
رده بندی دیویی : ۶۱۶/۴۶۲
شماره کتابشناسی ملی : ۵۸۹۴۳۶۹
همه ي ما ميدانيم معماري در محيط شكل ميگيرد، و از اين رو، شناخت كليه عوامل محيطي، جغرافيايي و انساني براي پي ريزي بنيان هاي تاثير گذار بر كالبد، لازم و ضروري است.
باتوجه به توسعه جهانی از جمله بعد بهداشت، بشر در قرنهای اخیر توانسته است برخی از امراض را درمان و به پژوهش درمانیه بیماریهای ناعلاج بپردازد. و چون در کشور ما بعد آموزشی و در مانی از یکدیگر گسسته هستند، عوامل دچار سردرگمی شدهاند.
علی ایهال می‌توان با اقدام متخصصین درمانی و آموزشی امکان به وجود آمدن مجموعه‌ای کامل اعم از پژوهش، آموزش، مراقبت، فروش و درمان را در مجموعه‌ای چند عملکردی به وجود آورد.
باتوجه به نحوهی زندگی مدرن در قرن اخیر در زمینه خدمات رسانی کلان، دیگر بشر برای بدست آوردن احتیاجهای خود نیاز به تلاشهای پر دردسر درمانی ندارند و با فراهم کردن مجموعه هایی چند خدماتی می‌توان نیازهای انسان را برای درمان خود سهل کرد.
در بخشهای درمانیه گذشته برای رفع بیماریهای مربوط به دلیل کمبودهای امکانات و تجهیزات به ناچار از درمانگاهی به بیمارستانی انتقال میافتیم که این خود باعث از بین رفتن انرژی و تأخیر در زمان و. . . میشود.
در این پروژه سعی بر این شده است که ملزومات مورد نیاز به همراه فضاهای مربوط به این ملزومات، و ارایه خدمات کاربردی چه در زمینه درمان دیابت و چه در زمینهی آموزش و پرورش، متخصصانی در این زمینه پرورش دهیم.
روند این کتاب به گونه‌ای است که سرانه ی سالانهی مبتلایان به این بیماری از وزارت بهداشت و درمان و درصد ناآگاهی مراقبت از این بیماری به همراه مطالعات و تحقیقات از کادرهای مجرب و تخصصی بیمارستانهای خصوصی و دولتی درمانی شکل گرفته است.
روش انجام این کتاب با در نظر گرفتن محل مناسب سایت بیمارستان، موقعیت قرارگیری ساختمان داخل سایت مقدار تراکم جمعیت و دسترسیهای اطراف سایت، برای رسیدن به فضایی درمانی مناسب برای سهل کردن درمان، جهت بیماران دیابتی.
رعايت اصول و ضوابط فنی و مهندسی در بیمارستانها و مراکز درمانی، ضامن سهولت در روابط فضاها و گردش کار، ارتقاء کیفیت خدمات رسانی، افزايش رضايت پرسنل و ارباب رجوع و همچنین صرفه جويی در هزينههای ساخت و نگهداری خواهد بود.
با توجه به اين امر و نقش حساس اين مراکز در هنگام بروز حوادث و بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی، و به منظور کاهش میزان مرگ و میر ناشی از حوادث و بلايا، اعمال ضوابط و استانداردهای فنی و مهندسی در کلیه بیمارستانها و فضاهای درمانی الزامی است.
و در مرکزآموزش و درمان دیابت سعی بر این شده تمامی ضوابط درمانی متناسب با بیماران دیابتی رعایت شود.
در مجموع طرحی که مدنظر ما هستش ساختمانی تخصصی برای دیابت میباشد به شرح این که دو عملکرد رمانی و آموزشی با هم ادغام شدهاند برای پاسخگویی به دیابتیها و آموزش مدارا با بیماری دیابت.
در طرح مرکزآموزش و درمان دیابت فضاهای سبزی جدا از سایر بیمارستانها طراحی شده برای حفظ آرامش و اوقات استراحت کادر درمانی، آموزشی، و بیماران با 3 طبقه‌ای که خدمات آموزشی و درمانی ارائه می‌دهد.
درمانگاه یا کلینیک ، اگر از تعاریف دولتی درمانگاه یا کلینیک بگذریم ، درمانگاه به عنوان یک سامانهء درمانی در دسترس عام ، میتواند یار کمکی خوبی برای اهداف درمانی سلامت محور و یا برعکس ، بستری محور باشد . هر چقدر تعداد و حجم و عملکرد درمانگاهها غنی تر و کیفی تر باشد ، در نهایت اقتصاد خرد و کلان مباحث درمانی توجیه پذیر تر خواهد بود
درمانگاه تخصصی شکل تکامل یافته و هدف دار تر درمانگاهها میباشد . در این نوع از درمانگاههای سرپایی ، چند نوع تخصص حول یک موضوع می توانند خدمات مناسبی را به بیماران ارائه نمایند .
البته از نظر صرفه جویی در وقت بیماران ، صرفه جویی در ایاب و ذهاب ، صرفه جویی در تجهیزات پزشکی و … این مراکز درمانی بهتر و بیشتر بایستی پشتیبانی دولتی بشوند .
ضمن آنکه در مواقع بحران های سلامتی ، این گونه مراکز توانمندی ارائه و تولید خدمات متمرکز تر و منسجم تری را خواهند داشت.
واحد پاراکلینیکی شامل ( رادیولوژی – آزمایشگاه – فیزیوتراپی – داروخانه ) در کشورهایی که صاحب یک نظام قدرتمند و حرفه ای در بحث بهداشت و درمان هستند ، مکان یابی و آمایش سرزمینی واحدهای پاراکلینیکی شان ، بدلایل اقتصادی و سلامتی ، معقول تر و هدف دارتر خواهد بود .
البته متاسفانه در کشور ما انواع مراکز رادیولوژی – آزمایشگاه – فیزیوتراپی و … بدون ضرورت شناسی ملی ، به صورت لجام گسیخته با تاراج ارز ملی کشور به همراه انبوه تجهیزات گرانقیمت خارجی شکل گرفته و بدلیل عدم رقابت علمی سالم ، به صورت مضاعف ، بر پیکر نظام سلامت کشور و اقتصاد بیماران ، فشار مالی و اجتماعی و پرسنلی وارد آورده است
مجتمع درمانگاهی یا پلی کلینیک اگر بتوان درمانگاهها و درمانگاههای تخصصی را مطابق با اهداف آن و در یک نظام سلامت ، سالم ، ساماندهی کرد ، می توان گفت به مجتمع درمانگاهی نیازی نیست .
ولیکن تا زمانی که درمانگاههای تخصصی بدلیل عدم انطباق با اهداف علمی ، نمیتوانند جایگاه واقعی خود را در بهبود ی بیماران و نیز سلامت و صرفهء اقتصاد درمان بدست آورند ، بهتر است از مجتمع های درمانگاهی یا پلی کلینیک ها حمایت شود که هم قادرند تمامی اهداف آنها را انجام دهند و هم قابل کنترل تر هستند
بیمارستان یک واحد تخصصی پزشکی است که معمولا در رده شهرستان به بالا مستقر بوده و حداقل دارای 4 بخش داخلی ، جراحی ، کودکان ، زنان و زایمان می باشد . بیمارستان باید دارای دو بخش آزمایشگاه و رادیولوژی نیز باشد و برای تمامی بخش ها پزشک متخصص مربوطه را داشته باشد .
این خلاصه ترین و مشترک ترین تعریف از یک بیمارستان محسوب می گردد .
بیمارستان ها در ده ها آیتم دارای تعاریف مختلف خواهند بود که همگی آن تعاریف درست هستند ولی کامل نیستند.
بیمارستان تخصصی مفهوم بیمارستان تخصصی قبل از این که یک تعریف علمی و کاربردی در جامعه بیمارستانی باشد ، یک اصطلاح برای بازار و مردم عادی است . زیرا تفاوت هر تخصص با تخصص دیگر شاید از نظر امکانات و تجهیزات بعضا ده ها برابر باشد .
به همین دلیل نمی توان از این منظر بیمارستان ها را در دسته بندی منطقی قرار داد . به هر حال با توجه به رایج بودن این اصطلاح ، تعریف بیمارستان تخصصی چیزی شبیه بیمارستان های ناحیه ای بالاتر از سطح یک می باشد که در یک تخصص قابلیت پذیرش و بستری کردن بیمار را داشته باشد.
بیمارستان فوق تخصصی نیز همانند بیمارستان های تخصصی بوده با این تفاوت که در یک یا چند رشته امکان خدمات دهی در سطح فوق تخصص را داشته باشد . به صرف فوق تخصصی بودن این نوع بیمارستان ها نباید مثلا پیچیدگی یا عظمت یا تعداد تخت بالا برای آن متصور بود .
بلکه بایستی بررسی شود که در چه رشته ای فوق تخصصی می باشد .
مثلا تفاوت سرمایه گذاری و تجهیزات و نیروی انسانی در بیمارستان فوق تخصصی قلب با یک بیمارستان فوق تخصصی چشم یا پوست شاید ده ها برابر در هر نوع کمیتی باشد .
به همین دلیل استفاده از عناوین فوق تخصصی برای بیمارستان سازان نشانگر تفاوت آن چنانی نبوده و قالب این گونه بیمارستان ها همانند بیمارستان های ناحیه ای سطح دو و بالاتر می باشد.
– مجتمع بیمارستانی در حالی که در گذشته های دور نیز بیمارستان هایی با بیش از هزار تختخواب وجود داشته اند ، ولیکن با توجه به پیچیدگی های اقتصاد درمان ، در عصر حاضر ، اداره یک بیمارستان با بیش از هزار تخت بستری در صورتی که به چند بیمارستان کوچکتر تبدیل شود راحت تر خواهد بود .
امروزه بحث ایجاد مجتمع های بیمارستانی بدلیل برخورداری از روش های بهروری در تولید درمان از یک طرف و جلب رضایتمندی بیماران در ارائه کامل تمامی درمان ها در یک مرکز ، از طرف دیگر ، کاری عاقلانه محسوب می گردد .
در مجتمع های بیمارستانی معمولا بیش از یک بیمارستان ، تا حداکثر 5 واحد بیمارستانی در یک محل و کنار هم مشغول خدمت دهی بوده و سعی می شود هر بیمارستان قسمتی از وظایف و تخصص های درمانی را عهده دار گردد .
این مجتمع ها دارای کلیه بخش ها و فضاهای درمانی یک بیمارستان به صورت مستقل می باشند و حتی در سیستم پرستاری و کادر درمانی نیز استقلال دارند .
لیکن در پشتیبانی های عمومی وآمادی و همچنین خدمات فوق تخصصی تشخیصی یا پارا کلینیکی ، بعضا از یک مجموعه واحد بهره برداری خواهند نمود .
با توجه به اینکه دیابت بر اثر قطع تولید انسولین و یا عدم کارکرد مناسب آن در بدن به وجود می‌آید. انسولین هورمونی است که مواد غذایی قندی و نشاسته و… را در بدن به انرژی تبدیل می‌نماید.
تاکنون علت بروز این بیماری کشف نشده است ولی گمان می‌رود که زمینه مساعد ژنتیکی و عوامل محیطی همچون چاقی و بی‌تحرکی در ابتلا به این بیماری نقش مؤثری داشته باشد. در نتیجه با تولید نشدن و یا عدم تولید انسولین در بدن که سبب بالا رفتن قند خون میشود دیابت گویند.
در ضوابط معماری درمانگاه توجه به نکات زیر الزامی است:
۱) سایت،
۲) طرح جامع،
۳) همسایگی ها،
۴) دسترسی،
۵) طرح و نقشه ساختمان،
۶) تعامل بین عناصر معماری داخلی و خارجی ساختمان درمانگاه،
۷) خروجی های اضطراری،
۸) طراحی اتاق ها،
۹)دیوارها، درب ها و پنجره ها،
۱۰) اتاق های تاسیسات مکانیکی و الکتریکی،
۱۱)مبلمان،
۱۲) تجهیزات پزشکی.ضوابط
معماری درمانگاه برای طراحی و تقسیم بندی فضاهای کلینیک عبارتند از:
۱) طراحی فضاهای دسترسی عمومی که از آن جمله اند پارکینگ، رمپ دسترسی ویلچر، آسانسورها، سرویس های بهداشتی، اتاق معاینه و مشاوره،
۲) داروخانه و خدمات درمانی،
۳) فضاهای بستری و اتاق های انتظار،
۴) دفاتر پذیرش و فضاهای اداری،
۵) فضاهای خصوصی برای مشاوره توسط روانشناسان،
۶) ابعاد اتاق درمانگاه بایستی به راحتی بیمار و یک همراه را در خود جای دهد، همچنین فضای کافی برای حضور پرستار یا پزشک به طور همزمان باشد.
در نقشه معماری درمانگاه رعایت نکات زیر الزامی است:
۱) جهت گیری مطلوب ساختمان ضروری است،
۲) در نقشه معماری درمانگاه بایستی سطوحی طراحی شود که مناسب برای ورودی ها و دسترسی به فضای داخلی باشند،
۳) پلان معماری با توپوگرافی سایت به صورت یکپارچه ترکیب شود و حس تعلق به مکان و ترکیب با همسایگی رعایت شود،
۴) در نقشه معماری ارتفاع، حجم و نورگیرها بایستی با توجه به محیط پیرامونی در نظر گرفته شود،
۵)فضاهای سیرکولاسیون و مناطق اشتراکی در نقشه طرح درمانگاه به عنوان مکان هایی برای درمان و آرامش باشند،
۶) در پلان معماری از راهروهای باریک و طویل بدون نور روز و یا عدم وجود دید و منظر به سمت بیرونی پرهیز شود،
۷) فضاهای معماری بایستی به صورت دنباله ای از مکان های جذاب با درجه ای مناسب از محصوریت باشند،
بررسی احتیاجات و خواسته های یک بیمارستان بر اساس سطح زیر بنا – تعداد تخت-بخدش های مور نیاز دارای مراحل زیر است:
1-انتخاب زمین بیمارستان:
محل بیمارستان باید دور از سر وصدا و آلودگی هوا با دسترسی ترافیکی مناسب باشد.
سطح زمین بیمارستان (با در نظر گرفتن محوطه سازی) باید مساوی یا بزرگتر از 75متر مربع – برای بیماری های واگیر دار بیش از 150-200 متر مربع برای هر تخت میرسد.
2-سطوح بیمارستان ها و اندازه های آن
مساحت هر بیمارستان با توجه به تعداد تخت مورد نیاز و با توجه به خصوصیات جمعییت و اقلیم های مختلف و نوع بهداشت آنها متفاوت میباشد مثلا در انگلستان برای هر 1000 نفر 3 تخت منظور میشود.
حجم کلی و مساحت مورد لزوم برای هر تخت 120-125 متر مکعب فضا در نظر گرفته میشود.
انواع بیمارستان ها بر اساس عملکرد و تعداد تخت ها:
1 – بیمارستان های عمومی کوچک حد اکثر 500 تخت با قسمت های جراحی
2- بیمارستان های عمومی ناحیه ایی حد اکثر 600-1200 تخت با کلیه ی فضاهای مورد لزوم بیمارستان های کوچک
3- بیمارستان های تدریسی علاوه بر خصوصیات موارد فوق دارای بخش آموزشی و تحقیق دانشجویان دانشگاه ها نیز باشد.
4- بیمارستان های تخصصی
3-تقسیم بندی بخش ها:
بخش های مختلف یک بیمارستان با توجه به چهار مشخصه اساسی تقسیم بندی میشوند:
1-جنسیت
2- سن
3-نوع(عمومی-خصوصی)
4-نوع بیماری
بطور کلی هر بیمارستان دارای چهار بخش زیر است:
معالجات و معاینات
اداری
استاسیون ها ( محل نگهداری بیماران بستری)
تدارکات
معماری بیمارستان
قسمت بندی و تعین محدوده
یک بیمارستان عمومی به بخشهای مراقبت، معاینه و درمان، انبار و محل نگهداری موقت زباله، اداری و فن آوری تقسیم میشود. قسمت‌های اقامتی و احتمالا بخشهای آموزشی و پژوهشی و همچنین بخشهای حمایتی برای عملیاتهای خدماتی نیز در یک بیمارستان عمومی وجود دارند.
انواع بیمارستانها
بیمارستانها را میشود به گروههای زیر تقسیم کرد: کوچکترین (تا 50 تخت)، کوچک (تا 150 تخت) استاندارد (تا 600 تخت) و بزرگ.
حمایت کنندگان مالی بیمارستانها ممکن است دولت، بنیادهای نیکوکاری یا خصوصی یا ترکیبی از اینها باشند. بیمارستانها را می‌توان از جهت نوع فعالیت به بیمارستانهای عمومی، تخصصی و دانشگاهی تقسیم کرد.
پاسخ دهید